Domaine du Bourgeais Muscadet Sèvre et Maine Le Grand Clos 2020

Muscadet et Le Pays nantais 

Muscadet is één van de weinige wijngebieden in Frankrijk die vernoemd is naar zijn druivenras. Het tot stand komen van deze naam is echter een dubieus verhaal. Verbasterd van het Franse ‘musqué’, wat een musk-achtig karakter is (Muscat-druif). Paradoxaal is dat muscadet weinig, tot eigen zeggen geen, van deze musk smaken of geuren bezit!  

Muscadet was in de jaren ‘70 en ’80 een belangrijke wijn in Frankrijk met een goede bezetting op menig wijnkaart. Vervolgens kwam deze schone, simpele maar karaktervolle wijn in een langzaam maar zeker verval. Muscadet kwam inherent in de ‘B-categorie’ terecht, samen met wijnen zoals Beaujolais en Duitse riesling. Dit zijn wijnen met daarachter wijnmakers die vandaag de dag nog steeds aan het vechten zijn tegen de gecreëerde stigma’s van lang geleden. Hoogtijdagen in Muscadet telde ongeveer 13.000 hectare aan wijngaarden. In 2010 was er nog 10.911ha over en in 2019 slechts 7.497ha! Wat lag er ten grondslag aan dit enorme verval? Dat is complexe materie, maar een aantal factoren zijn de lage marktprijzen, concurrentie van de nieuwe wereld, een generatie gepensioneerde wijnmakers zonder opvolging en sterk groeiende werkgelegenheid in andere sectoren in nabijgelegen Nantes.  

Het klimaat is koel in het noordelijke Frankrijk, gematigd koud in de winter door het temperende effect van de Atlantische Oceaan. Ondanks de invloed van de zee is er behoorlijk wat voorjaarsvorst en recente rampjaren met grote verliezen zijn 2012, 2016, 2017, 2019 en 2021. Ook dit is een reden voor het eerder benoemde verval. 

Melon 

Melon de Bourgogne, muscadet of simpelweg ‘melon’ is verreweg de belangrijkste druif. In vele AOC’s van het gebied de enige toegestane druif. Melon is een neutrale druif, als een leeg canvas, waar met wijnmaken, gist en rijping kleur aan toegevoegd kan worden. De druif heeft geen extreme zuren zoals riesling, maar heeft door het koele klimaat en simpele karakter wel wat nodig. De hier beroemde en geprezen ‘sur lie’ rijping brengt body, structuur en complexiteit in smaak (brood, toast of brioche). Eis van de AOC is dat de wijn op zijn gisten rijpt tot minstens 1 maart. Vooral in de grote en gerijpte wijnen vindt met een indrukwekkende en confronterende leegte. Voor sommige onder ons ongemakkelijk maar altijd een “WAUW-moment”. Andere belangrijke druiven in de streek zijn gros plant (in Cognac en Armagnac folle blanche genaamd), chardonnay en gamay.   

Domaine du Bourgeais   

Domaine du Bourgeais is al meer dan 50 jaar een bedrijf van familie Albert. Onder leiding van vader Pierrick en moeder Edith werken hun zonen Benoit en Clément ook op het domaine. Clément is van jongs af aan al met wijn bezig en heeft stages gedaan in de Bourgogne, Amerika, Nieuw-Zeeland en Sancerre, het oostelijke uiterste van de Loire Vallei. Hij is teruggekomen van zijn reizen met inspiratie en kennis over o.a. schilinweking, zwavelvrij wijnmaken en plot selectie. De familie boert 40 hectare aan wijngaarden net ten zuidoosten van Nantes in de belangrijkste AOC, Muscadet Sèvre-et-Maine (vernoemd naar de twee rivieren). Het domaine bezit het HVE-certificaat (Haute Valeur Environnementale) en is momenteel in omschakeling naar volledig biologisch.  

 Er zijn twee belangrijke bodemsoorten waar de wijngaarden zich op bevinden. Mica-schist is metamorfisch leisteen; onder grote druk door aardlagen samengeperst met verschillende zandsoorten daarboven. Deze bodem geeft de druiven een vroegere rijping. De wijnen zijn opvallend opulent, fruitig en hebben een brede gastronomische inzetbaarheid (basis muscadets en Le Grand Clos). Het andere type bodem is Ortogneiss, wat ook vulkanisch en metamorfisch is maar compacter en heeft meer leemachtige toplagen. Hier rijpen de druiven langzamer en het geeft de wijn meer body en structuur. Deze wijnen geven zich later en vragen dus meer rijping (Cru la Haye Fouassière).   

In 2011 zijn er een aantal cru communes uitgeroepen binnen Muscadet Sèvre-et-Maine; Clisson, Gorges en Le Pallet. Later zijn daar nog 7 dorpjes aan toegevoegd waaronder Cru la Haye Fouassière, hier heeft domaine du Bourgeais een fabelachtig mooie wijngaard. De wijn krijgt een indrukwekkende 22 maanden rijping op bijzondere ei-vormige betonnen vaten.  

Le Grand Clos    

Een plot van 65 jaar oude stokken in Muscadet Sèvre-et-Maine. Van pure mica-schist bodem met een losse toplaag van zand. Pneumatisch zachtjes geperst. Een simpele vinificatie waar wordt vertrouwd op inheemse gisten van wijngaard en kelder. Daarna 11 maanden rijping op de fijne lie. Het domaine geeft een rijpingspotentieel van 5 jaar, maar in goede jaren kan daar wel wat bij opgeteld worden!