Châteauneuf du Pape. Zonder Pape geen Châteauneuf. In 1308 verhuisde Paus Clemens V, die daarvoor aartsbisschop van Bordeaux was, de Heilige Stoel van Rome naar Avignon. Om de klerikale kelen van Clemens (een Bourgogne liefhebber) en de zijnen te vullen, werd wijnbouw tot ontwikkeling gebracht. Châteauneuf du Pape was een feit. In 1376 verhuisde de Heilige Stoel weer terug naar Rome, maar de wijnbouw bleef. Tot in de 20e eeuw werd Châteauneuf gebruikt om Bourgogne te versterken. Gaandeweg ontstond er ook een eigen markt voor Châteauneuf. In 1923 was Châteauneuf de eerste wijnregio die zichzelf aan regels onderwierp: beperking van het rendement en een minimum alcohol. Ook werd bepaald dat Châteauneuf van tien (inmiddels achttien, dertien rood, vijf wit) druiven mag worden gemaakt en dat alleen wijngaarden die zo dor zijn dat lavendel en tijm zich daar thuis voelen geschikt zijn voor wijnbouw. Zie hier de eerste AOC.
De relatief strenge regels voor rendement en alcohol zorgen ervoor dat Châteauneuf gemiddeld een goede wijn is. Wat ook helpt is dat Châteauneuf relatief duur is; een producent verdient genoeg om kwaliteit te produceren en is dat voor de prijs die hij kan vragen ook echt verplicht.
De belangrijkste druif van Châteauneuf is grenache (72%), gevolgd door syrah (10,5%), mourvèdre (7%) en cinsault (2,5%). De wijnranken worden niet ondersteund door palen en geleid langs ijzerdraad, maar staan op zichzelf met hun twijgen gesnoeid in de vorm van een beker. Dit noemt men gobelet. Veel wijngaarden, maar lang niet alle, vallen op door het grote aantal kiezels, galets, die de toch al rijkelijk aanwezige warmte vasthouden en ‘s-nachts uitstralen. grenache en mourvèdre vinden het heerlijk. Syrah voelt zich meer thuis in de koelere wijngaarden met meer kalksteen.
De meeste Châteauneuf bestaat uit grenache, syrah en soms een scheut mourvèdre of cinsault. In de categorie Cuvees Speciales vind je 100% grenache, maar ook assemblages van alle dertien druiven. Het wijnmaken is meestal traditioneel; grenache komt het meest tot zijn recht als het vergist en gerijpt is in beton of oude vaten, hoe groter hoe beter. Tannines komen zo nodig uit de steeltjes. Natuurlijk zijn er ook wijnen die gerijpt hebben op nieuwe kleine barriques. Geschapen voor de Amerikaanse markt en meestal duur.
De familie Armanier is één van de oudste in het gebied. Zij maakte rondom Châteauneuf du Pape al wijn in de 14de eeuw, toen het pausdom was gevestigd in Avignon. De tweede helft van de 20ste eeuw deed veel mooie jaartalen Châteauneuf du Pape het licht zien, die gemaakt waren door Elie Armanier, die tot zijn dood in 1980 de leiding over Marcoux had. Elie werd opgevolgd door zijn zoon Philippe, die het werk van zijn vader ongeveer op de dezelfde wijze voortzette tot aan 1991 toen hij zijn werkwijze radicaal veranderde.
Philippe had een boek over astrologie gelezen en dat vond hij erg interessant. Hij bezocht een aantal beroemde voorstanders van de methoden van de biodynamische wijnbouw. Hij raakte er daarbij van overtuigd dat het overnemen van deze methode slechts zijn stokken en wijnen te goede zou komen. Vanaf 1991 is Philippe volgens de biodynamische principes gaan werken. Biodynamische wijnbouw kort samengevat, respect voor de natuur, alleen organische producten, handelingen in wijngaard/wijnkelder tijdens bepaalde maanstanden en het gebruik van koehoorn preparaten met compost etc. Dit heeft geleid tot wijnen met finesse, harmonie, fruitigheid en soepelere tannine.
Sinds 1995 is het domein in handen van de zusters Sophie en Catherine. Catherine geeft leiding aan de viticulture en vinificatie en Sophie zorgt voor de commercie. De 18 ha aan wijngaarden liggen verspreid over verschillende percelen, veel hectares zijn aangeplant met grenache noir. De gemiddelde leeftijd van de wijnstokken is 50 jaar, maar sommige percelen zijn aangeplant met wijnstokken die een leeftijd van 100 jaar hebben bereikt. Deze stokken bevinden zich meer in de wijngaarden La Crau, Gallimardes en Esquirons.
In 2011 heeft Domaine de Marcoux een tweede wijn gemaakt, Les Petits Cailloux, 100% grenache van de jonge stokken van de wijngaard Les Gallimardes. De oude stokken van deze wijngaard zijn de bron van de beroemde Vieilles Vignes. De wijngaard is bedekt met een laag kiezels, petits cailloux. De wijn is vergist met natuurlijke gisten en vervolgens 14 maanden gerijpt in betonnen cuves. Grenache houdt nu eenmaal niet van eiken. Volle wijn met aroma’s van pruimen, zwarte kersen, zoethout en rozemarijn.