Champagne
In de Champagne zijn ongeveer 15.000 druivenboeren en 35.000 hectare wijngaard. De meeste boeren verkopen hun druiven aan een van de 350 ‘Grandes Marques’, zoals Moët, Veuve Clicquot, Laurent-Perrier en Bollinger of een van 43 coöperaties, zoals die van Mailly en Mesnil. Ongeveer 4600 druivenboeren maken zelf champagne van eigen fruit. De grote huizen streven in de regel naar homogeniteit. Om dit bereiken bewaren zij vins de réserve, basiswijnen uit voorgaande jaren. Door vele verschillende jaargangen te blenden hebben hun wijnen nagenoeg ieder jaar hetzelfde karakter, ook wel huisstijl genoemd. Dit assembleren is hoge wetenschap en het is uitermate boeiend om mee te maken hoe bijvoorbeeld een wijn uit 2009 verandert door 5% wijn uit 2008 en 4% uit 2007 toe te voegen. De boeren die zelf wijn maken kiezen in de regel voor meer expressie van druif, bodem en jaargang, al was het maar omdat zij geen of weinig vins de réserve aanhouden. Deze champagnes hebben een meer vineus karakter. Ook zijn er grote verschillen tussen de jaren in dit grillige noord Franse klimaat.
Vrigny
Als je Reims uit zou fietsen op zoek naar de eerste wijngaarden van de Champagne, kom je al snel in Vrigny. Niet alleen het meest noordelijke premier cru dorpje van de Champagne, maar tevens een van de meest noordelijke AOC’s van Frankrijk. Met een oostelijke expositie profiteren de druiven in Vrigny maximaal van de ochtendzon die de druiven en ranken snel opwarmt. In Vrigny, Montagne de Reims, treffen we een klassieke Champagne bodem; een dunne toplaag en daaronder oud kalksteen met verschillende typen sedimenten. Het klimaat is grillig en koud en vroeger was wijnbouw hier op de grens van wat mogelijk was en soms onmogelijk bleek. De opwarming van het klimaat maakt dat dit paradigma aan het verschuiven is. Druiven wordt bijna ieder jaar volledig rijp geplukt. De andere kant van de medaille is een soms instabiel en onrustig groeiseizoen met meer uitschieters zoals late lentevorst, hagel of harde wind. Qua aanplant staat hier van oudsher veel vroeger rijpe pinot meunier. Het aandeel van pinot noir en chardonnay neemt samen met de gemiddelde temperatuur gestaag toe.
Famille Coulon
De wijnbouw van familie Coulon begon in 1806 en is dus bijna net zo oud als de mousserende wijn in de streek. Aanvankelijk werden er druiven verbouwd voor ‘de Grandes Marques’. Gaandeweg werd er steeds meer zelf gebotteld. Anno nu bottelen de 7e en 8e generatie alles zelf. Voor de verkoop werkt de familie samen met onder anderen Egly-Ouriet, Selosse, Agrapart en Jacquesson. Deze geestverwanten noemen zich de Trait d’Union. In totaal heeft de familie 11 hectare aan wijngaarden allemaal rond Reims in de dorpjes Vrigny, Coulommes en Pargny. Er wordt sinds geruime tijd gewerkt volgens biologische principes. Ook werkt de familie vanuit de filosofie van agroforestry, wat in een notendop het bewust samen planten en dus laten samenleven van verschillende plant en boomsoorten in één ecosysteem is. De combinatie van verschillende gewassen leidt tot ecologische [en economische] interacties die het geheel groter maken dan de som van de monoteelt. Dit levert een levende bodem op, met steeds meer biodiversiteit. Dit is zeker geen gegeven in de Champagne, waar plat gespoten, uitgeputte bodems nog steeds schering en inslag zijn. Over de hele breedte van ‘Brut Tradition’ tot ‘Cuvée Speciale Millésimé’ zijn de champagnes van Coulon van zeer hoge kwaliteit, zonder teveel ego of schreeuwerigheid. Het voelt moeiteloos, energiek en lichtvoetig terwijl het zeker niet inlevert op gewicht of breedte.
L’Hommée
Een oude agrarische maatstaf die in het verleden in Champagne werd gebruikt, ‘de Hommée’ vertegenwoordigde het gebied dat een man kon bewerken in één dag, 333 vierkante meter… Deze cuvée is een selectie van de meest emblematische terroirs.
Anders dan de ‘brut tradition’ is dit een blend van chardonnay (60%) en pinot noir (35%). Spontane alcoholische vergisting op lage temperatuur en een natuurlijk verloop van de malolactische gisting. Wijnen gerijpt in kleine champagne vaten of demi-muids gedurende 10 maanden op de fijne gisten. Voor dat de basiswijn voor de 2e vergisting op fles wordt gedaan voegt men nog 5% uit een tank réserve perpétuelle toe. Natuurlijke bezinking, zonder klaring of filtratie voor het bottelen. Minimale rijping. Frambozen en aalbessen, citroen, amandel. Vleugje bruinbrood.