Rioja
Rioja is het oudste beschermde herkomstgebied van Spanje. De naam komt van rio, rivier, en Oja, de naam van een kleine rivier die door de provincie La Rioja stroomt en uitmondt in de Ebro.
Het wijngebied volgt de Ebro over zo’n 120 km en is onderverdeeld in 3 regio’s. In het westen Rioja Álavesa en Rioja Alta, in het oosten Rioja Oriental. Van de westelijke kalkrijkere bodems zijn de wijnen over het algemeen meer verfijnd. Hoewel de Cordillera Cantabria bescherming biedt tegen extreme weersomstandigheden, is de verkoelende invloed van de Atlantische Oceaan hier duidelijk merkbaar.
Rioja Oriental, voorheen Rioja Baja is onder invloed van oostenwind vanaf de Middellandse zee. Deze wind is warm en droog en waait door het trechtervormige dal van de Ebro. Ideaal voor garnacha. Ongeveer 90% van de productie bestaat uit rode wijn, met als hoofdbestandsdeel tempranillo, aangevuld met garnacha, graciano en mazuelo. Voor witte rioja zijn viura, malvasía riojana en garnacha blanca de belangrijkste druivenrassen.
De kwaliteit van Rioja werd van oudsher bepaald door de duur van de rijping in de kelder: hoe langer hoe beter. Het hoogtepunt is de Gran Reserva, die tenminste twee jaar in vaten moet rijpen en daarna nog eenzelfde periode op fles. López de Heredia en Marques de Murrieta zijn grote voorbeelden van deze stijl. Tegen de millenniumwisseling ontwikkelde zich een nieuwe stijl van genereuze wijnen, korter gerijpt, crianza of reserva, maar met een groter aandeel nieuw vaak Amerikaans eiken. Lekker sappig en veel vanille. Dit zijn de wijnen van grote merken als Marqúes de Riscal en Telmo Rodriguez. Commercieel een groot succes.
Dominio del Challao
Dominio del Challao is het Rioja-project van de Argentijnse Manuel Michelini en Spaanse Carlos Fernández, medeoprichter van Bodegas Tierra. Challao bestaat sinds 2019 en heeft prachtige wijngaarden vol zeer oude bush vines, vooral tempranillo en grenache, tevens graciano maar daartussen staan ook witte rassen zoals viura en malvasia. Vanaf het begin wordt er gewerkt met biologische en biodynamische methodes – de certificering volgt. In de kelder is het devies modernistisch, met minimale interventie, wat resulteert in pure en natuurlijke wijnen.
Manu Michelini is voor wijn wat Messi is voor voetbal: een natuurtalent. Al op zijn dertiende was hij betrokken bij de wijnprojecten van zijn ouders in Mendoza. Samen met zijn ouders, Andrea Mufato en Gerardo Michelini, maakt Manu ook wijn in Bierzo: Michelini i Mufato. Nu, op zijn 28e, heeft hij al dertig (!) oogsten meegemaakt, op zowel het noordelijk als zuidelijk halfrond. Zijn vader Gerardo herkende het talent vroeg en stuurde hem met 19 jaar al op leerstages in Frankrijk, hij kwam terecht bij Simon Bize in Savigny-lès-Beaune en Pierre Marie Clape in Cornas.
Manu en Carlos bewerken zeven percelen verspreid over 6 hectare, rond het dorp Labastida in Rioja Alavesa. Elke wijngaard heeft een uitgesproken eigen identiteit, die minder leunt op een druivenras en meer op terroir. De field blends van witte en rode druivenrassen is een oude traditie in Rioja. Dit verhoogt de weerstand tegen ziektes, spreidt risico’s, en helpt in de kelder bij balans en kleurstabiliteit. De wijngaard Castrico (“klein kasteel”) ligt op 520 meter en kijkt uit op de iconische Viña Tondonia van López de Heredia. Een ander opvallend perceel is Las Ginebras (de jeneverbessen) een single vineyard met uitsluitend grenache. Hoewel het klimaat er eigenlijk te koud is voor garnacha, maakt de beschutting tegen wind het nét geschikt. De bodem is zuiver wit en kalkrijk, vlak onder de top van het gebied op 600 meter. Tijdens de oogst bij Challao wijkt alles: het plukmoment is heilig.
De wijnmakerij ligt net boven Labastida. De kelders — uitgehouwen in de 12e eeuw — zijn als natuurlijke grotten: perfect voor rijping. De stijl en werkwijze zijn duidelijk gedefinieerd: zuiver dus niet rustiek, natuurlijk en fris. Een opvallende techniek die voor (bijna) alle wijnen word toegepast is tijdens de pre-fermentatie. Hier wordt een deel van het fruit gekneusd, met de voet. Het andere deel wordt ontsteelt maar niet gekneusd en gaat dus als hele bessen in het vat. Dit triggered deels, net als bij de maceration carbonique uit de Beaujolais, een intracelulaire fermentatie die heel veel fruitexpressie oplevert. Dit is vooral interessant bij wijnen die met weinig of geen sulfiet worden gemaakt. De gehele fermentatie vindt plaats onder inheemse gisten en de wijnen worden gerijpt op grote vaten en foudres in plaats van kleine barriques met nieuw hout.
Virna Rioja Alavesa 2022
Virna wordt gemaakt over een totale oppervlakte van 2 hectares, verdeeld over twee wijngaarden: Los Arenales en Las Lagunas. Een blend van twee verschillende bodemsoorten: een hele zanderige wijngaard en alluviale bodem van mergel met daaronder klei. De wijngaarden zijn een klassieke field blend van ongeveer 50% tempranillo, 40% garnacha en 10% witte druivenrassen, waaronder viura en malvasía. Voor Virna worden er 30% hele trossen gebruikt, het andere deel wordt ontsteelt maar niet gekneusd. Gerijpt voor 12 maanden in grote Franse vaten van 500 liter. Daarna nog 8 maanden rijping op fles.
De zanderige bodem brengt een fijnbesnaarde en lichtere wijn, terwijl de mergel en klei kracht en intensiteit brengt, een mooie blend van terroirs.